Monday, 13 January 2025

-li.आनंदी°पहाट.il-

 🚩⚜️🚩🔆🕉️🔆🚩⚜️🚩

        

     🌻 *-li.आनंदी°पहाट.il-* 🌻

        

        *उत्तरायणाच्या स्वागताची*

                 *आज भोगी*         


🌹⚜️🚩🔆🌞🔆🚩⚜️🌹

       

        *भारतीय ऋषींनी आकाश निरीक्षण करुन आमच्यासाठी खगोलशास्त्र सांगणारे पंचांग निर्माण केलेय. त्याप्रमाणे आमचे सणवार साजरे होतात.*

        *आंग्ल नववर्षातील पहिला सण म्हणजे मकर संक्रांती. देशातील विविध प्रदेशात या सणाला वेगवेगळ्या नावाने ओळखले जाते. आणि प्रांतपद्धती.. परंपरेने उत्साहानं याचे स्वागत होते.*

        *धनुर्मास संपल्याने उद्या सूर्य मकर राशीत प्रवेश करणार. उद्यापासून शुभकाळ समजल्या जाणाऱ्या उत्तरायणाचा प्रारंभ होणार. उत्तरायण म्हणजे देवांचा दिवस उद्या सुरु होणार. पृथ्वी तिच्या अक्षापासून सूर्यापासून सर्वात दूर झुकणार. सूर्य उत्तर गोलार्धाकडे जाणार. यामुळे उद्यापासून दिवस मोठा तर रात्र लहान होणार. हा अत्यंत शुभकाळ समजला जातो. म्हणूनच आज सगळे त्याच्या स्वागतासाठी सज्ज आहेत. आज त्रिदिवसीय संक्रांतीचा पहिला दिवस अर्थात भोगी.*

        *भारतीय संस्कृतीने जीवनावश्यक योग्य आहाराला धर्मभावनेची जोड दिली आहे. बदलत्या ऋतूमानाचा सकारात्मक परिमाणकारक आहार सणावेळी सांगितला आहे.*

        *भोग अर्थातच उपभोग घेणे हे पण जीवनातील अत्यावश्यक कर्मच. हा भोग निरामय आरोग्यासाठी उत्तम  गोष्टींचा, आहाराचा घेणे म्हणजे यज्ञकर्मच.*        

        *शरीरास थंडीच्या परिणामापासून दूर ठेवण्यासाठी शेतकरी राजाने पिकविलेल्या आयुर्वेदीय महत्त्व लाभलेल्या सर्वच शेंगावर्गीय भाज्या (भोगीची भाजी ) आज केली जाणार.  तृणधान्याचेही महत्त्व आज जगाला पटलेय. पण आम्ही हजारो वर्षे याचाच वापर करतोय. मग आज तिळ लावलेली बाजरीची भाकरी.. खिचडी.. लोणी असा घरोघरीचा सकस आहार लाभणार.*              

        *इंद्रदेवाने वरुण देवाकडे "आमच्या शेतकऱ्यांच्या शेतात उदंड पिके येवू दे.. मानव तसेच प्राणीमात्रांची तहानभूक भागू दे" अशी प्रार्थना केली होती. तसेच दरवर्षी घडते. भरपूर पिके येतात. देश अन्नधान्यांच्या.. पाण्याचा बाबतीत स्वयंपूर्ण आहे. म्हणूनच हा शेतकरी बांधवांचा तर आवडता सण. लोक त्यामुळे आज आनंदाचे प्रतिक असलेल्या इंद्रदेवाचे पूजन करुन कृतज्ञता व्यक्त करतात.*

        *भोगी असल्यामुळे आज महिलावर्गाचे पहाटेच अभ्यंगस्नान झालेय. संक्रांत स्वागतासाठी दारासमोर गोमयाचा सडा घालून सुंदर रंगीबेरंगी रांगोळी रेखाटलेल्या आहेत. आज जगात अनेकांना जमिनीवर बसताही येत नाही, तिथे खाली बसून रांगोळी रेखाटन हा एकाग्रतेचाही परंपरेचा घरगुती व्यायामच. महिला वर्ग नवनवीन पारंपारिक वस्त्रे परिधान करून उत्साहाने.. आनंदाने पूजेसाठी सज्ज आहेत.*

       *या संक्रांत सणाचे नाव भलेही प्रत्येक प्रांतात वेगवेगळे असले तरीही देशभर लोकांना निसर्गकृपेचा रुचकर पौष्टिक आहार मिळणार.*

        *मग भक्त मन आपल्या आराध्याला या उत्तरायणाच्या स्वागतासाठी उठा.. सिद्ध व्हा म्हणून साद घालत आहे.*

        

⚜️🌸🎶🔆🌺🔆🎶🌸⚜️


  *उठ झाला प्रातःकाल,*

  *तुझे गोपाल आले, वननिळा*

  *पूर्व दिशे उदेला भानू,*

  *आला उदयाचळा*


  *प्राणीमात्र पशू पक्षी,*

  *विश्रांत वृक्षी, अपुल्या स्थळी*

  *निद्रा सारून जागृत होती*

  *पंचउषःकाळी*


  *रावे मयुरे, हंस साळ्या,*

  *सुस्वर मुख कमळी*

  *सद्भावे तुज ध्याती गाती*

  *स्वमुखे नामावळी*


  *कनकाचे घट शिरी,*

  *यमुना तिरी, जाती जळा*

  *पूर्व दिशे उदेला भानू,*

  *आला उदयाचळा*


🌺🎶🌸🎼🚩🎼🌸🎶🌺


  *गीत : शाहीर परशराम*  ✍

  *संगीत : वसंत पवार*

  *स्वर : पं. वसंतराव देशपांडे*

  *चित्रपट : शाहीर परशुराम*

  *(१९६१)*


  🎼🎶🎼🎶🎼   🎧


    *🌹🙏सुमंगल प्रभात🙏🌹*

               *-१३.०१.२०२५-*


🌻🌸☘🎼🌻🎼☘🌸🌻

No comments:

Post a Comment

Featured post

Lakshvedhi