*-li.आनंदी°पहाट.il-* 🌻 *राजस अन्नसेवनाची*

 🌹⚜️🌸🔆🌅🔆🌸⚜️🌹

     🌻 *-li.आनंदी°पहाट.il-* 🌻

            *राजस अन्नसेवनाची*

🌸🌾🛕🔆🌞🔆🛕🌾🌸

        *जपाकुसुम संकाशं*

        *काश्यपेयं महद्‌द्युतिम् ।*

        *तमोरिंसर्वपापघ्नं*

        *प्रणतोऽस्मि दिवाकरम् ॥*

        *..... महर्षी व्यास*

        *जास्वंद फुलाप्रमाणे लाल रंग असलेल्या, कश्यप ऋषीचा पुत्र असलेला, तेजस्वी, अंधाराचा शत्रू आणि पापनाशक असलेल्या दिवाकराला (सूर्याला) मी प्रणाम करतो.*

        *"उदर भरण नोहे जाणिजे यज्ञ कर्म" ही आमची अन्न सेवनाची भावना. भारतीय संस्कृतीच्या ऋतू चक्राप्रमाणे असलेले सण.. प्रथापरंपरांचे अर्थ.. फायदे आता जगमान्य झालेत. धनुर्मास परंपरा ही यापैकीच एक आहे.*                  

        *सूर्याने धनु राशीत प्रवेश केल्याने सध्या सुरू असलेल्या महिन्याला धनुर्मास.. धुंधुरमास म्हणतात. या धनुर्मासातील राजस भोजनाचा आस्वाद आगळाच. जगभरात रोज अन्न ग्रहण सगळेच करतात. पण सध्या भारतातील सूर्योदयाच्या वेळी जे अन्न ग्रहण होतेय त्याचा हेवा देवराज इंद्रालाही वाटावा असे हे राजस अन्न आहे.*

        *बाहेर पहाटे कुठे थंडी.. कुठे धुके आहे. पण घरोघरी भल्या पहाटे स्वयंपाक सुरू आहे. विज्ञानही हे सांगते की, ब्रह्म मुहुर्तावर पहाटेच्या वेळी हवा अतिशय शुद्ध असते. प्राणवायूचे प्रमाण भरपूर असते. हे वातावरण, प्रदूषणमुक्त उत्साहवर्धक असते. या आल्हादी शुद्ध वातावरणात शिजवलेले अन्न.. त्याचे सेवन हे अत्युत्तम. याचा आरोग्याला एवढा फायदा होतो की, मग जगातील कोणत्याही घातक विषाणूने दारावर कितीही टकटक केली तरीही अपाय होत नाही. म्हणूनच धुंधुर मासात पूर्व दिशेला सूर्याची रांगोळी रेखाटून सूर्योदयवेळी नैवेद्य दाखवला जातोय.*

        *थंडीत पहाटेच भूक लागते. जठराग्नी प्रज्वलीत होतो, त्याला शांत करणारा हा सूर्यदेवाला अर्पण करायचा नैवेद्य. हा नैवेद्यच नाही तर घरघुती आयुर्वेदीय औषधच. बाजरीची भाकरी.. वांग्याची.. पापडी.. मटार यांची लेकुरवाळी भाजी, मुगाच्या डाळीची खिचडी, त्यावर लोणी.. तुप.. सोबत शेंगदाणा चटणी असा हा पहाटेच दिवसभर उर्जा देणारा गरिबांचाही राजेशाही आहाराचा नैवेद्य. खाणारेही संतृप्त आणि ही भक्तांची संतृप्ती बघून सूर्यदेवही संतुष्ट.*

        *काळ कितीही बदलला तरीही आज ही परंपरा कायम आहे. अनेक मंदिरात तसेच शहरात घरोघरी किमान एक दिवसतरी सूर्याला हा नैवेद्य दाखवला जातो. तर ग्रामीण भागात तर वारकरी बांधवांकडून ही परंपरा अव्याहत सुरु आहे.*

        *सूर्य.. ज्याच्या कृपेशिवाय हे जीवन जगणे अशक्यच. तो प्रभातीच सोन्याचा रथ घेऊन येतो, गावाला जागे करतो. तो येताच जीवनातील अंधाराचा अंत करतो. ज्ञान दीप लावून जीवनात चैतन्य निर्माण करतो. त्याला पूजेत साध्या पुष्प.. पत्राचीही अपेक्षा नाही. शिवाय न बोलवताही भक्तांची काळजी करायला स्वतः घरी येतो, कारण भक्तांमध्ये त्याचा जीव गुंतलाय. तो निरपेक्षपणे भक्तांचे सदैव भलेच करतो.* 

        *मग चराचराला संजीवनी देणाऱ्या, गरीबांनाही राजस अन्न उपलब्ध करुन देणाऱ्या.. जीवनाला उर्जा देत आमचे जीवन प्रकाशमान करणाऱ्या या सूर्य देवाविषयी कृतज्ञता व्यक्त करुन वंदन करुया.*

🌺🍃🌾🔆🛕🔆🌾🍃🌺

            *॥ सूर्याष्टकम् ॥*

  *आदिदेव नमस्तुभ्यं*

  *प्रसीद मम भास्कर ।*

  *दिवाकर नमस्तुभ्यं*

  *प्रभाकर नमोऽस्तुते ॥*

  *सप्ताश्वरथमारूढं*

  *प्रचण्डं कश्यपात्मजम् ।*

  *श्वेतपद्मधरं देवं तं*

  *सूर्यं प्रणमाम्यहम् ॥*

  *लोहितं रथमारूढं*

  *सर्वलोकपितामहम् ।*

  *महापापहरं देवं तं*

  *सूर्यं प्रणमाम्यहम् ॥*

  *त्रैगुण्यं च महाशूरं*

  *ब्रह्माविष्णुमहेश्वरम् ।*

  *महापापहरं देवं तं*

  *सूर्यं प्रणमाम्यहम् ॥*

  *बृंहितं तेजःपुञ्जं च*

  *वायुमाकाशमेव च ।*

  *प्रभुं च सर्वलोकानां*

  *तं सूर्यं प्रणमाम्यहम् ॥*

  *बन्धूकपुष्पसङ्काशं*

  *हारकुण्डलभूषितम् ।*

  *एकचक्रधरं देवं*

  *तं सूर्यं प्रणमाम्यहम् ॥*

  *तं सूर्यं जगत्कर्तारं*

  *महातेजःप्रदीपनम् ।*

  *महापापहरं देवं*

  *तं सूर्यं प्रणमाम्यहम् ॥*

  *तं सूर्यं जगतां नाथं*

  *ज्ञानविज्ञानमोक्षदम् ।*

  *महापापहरं देवं*

  *तं सूर्यं प्रणमाम्यहम् ॥*

        *॥ इति श्रीशिवप्रोक्तं*

        *सूर्याष्टकं सम्पूर्णम् ॥*

🌸🥀🎶🔆🌞🔆🎶🥀🌸

  *संगीत : केदार पंडित* 

  *स्वर : पं. जसराज*

  🎼🎶🎼🎶🎼   🎧

     

   *🌹🙏सुमंगल प्रभात🙏🌹*

              *-०७.०१.२०२५-*

🌻🍃🌸🥀🌺🥀🌸🍃🌻