रोग प्रतिकारशक्ती*

 *रोग प्रतिकारशक्ती*

रोग प्रतिकारशक्ती वाढण्यासाठी मुख्यत्वे पोषक तत्त्वांची आवश्यकता असते. ती भरपूर फळे, सर्व भाज्या ताक, मध, साबूत धान्य डाळींतून पूर्ण होऊ शकतेसिस्टीमच्या पेशींसाठी पण आवश्यक आहे. हे कॅल्शियम, दूध आणि तत्सम पदार्थात, नाचणी, खसखस, तीळ यातून प्राप्त होते. तसेच खाणाच्या चुन्यातूनही मिळते. हा मऊ चुना भातात शिजताना इडली वाफवताना ताकात कणिक भिजवताना घालावा.जीवनसत्व 'अ'- हे इम्यून सिस्टीमच्या पेशींना उद्दीपीत करून अँटीबॉडीजद्वारा किटाणूंना निष्प्रभ करते. याशिवाया प्रोटिन्स शरीरात कार्य करू शकत नाहीत. हे लाल भोपळा गाजर पपई, आंबा, फळे, रताळे, हिरव्या, पालेभाज्यात असते.फाॉलिक अॅसिड- हे एक 'ब' जीवनसत्व आहे. ते इम्यून सिस्टीमच्या पांढऱ्या रक्तकणातील मॅक्रोफेजेस बनायला आवश्यक असते. हे मॅक्रोफेजेस हल्ला करणाऱ्या जीवजंतूंना नष्ट करतात. हे जीवनसत्व सर्व हिरव्या पालेभाज्या, हरभरा, अंडी यात भरपूर असते.

जीवनसत्व ब-६- सफेद रक्तकणांना या ब-६ जीवनसत्वाची गरज असते. त्याच्या सहाय्यानेच अँटीबॉडीज तयार होतात. सफेद रक्तकणही अधिक बनायला मदत होते. राजमा, केळी, संपूर्ण धान्यात हे भरपूर असतेजीवनसत्व 'क'- याच्या भरपूर सेवनाने सर्दी खोकला कमी होऊ शकतो. यामुळे शरीरात इंटरफेरॉन बनायला मदत होते. हे इंटरफेरॉन व्हायरसच्या वाढीवर रोक आणते तसेच इतर अना‌वश्यक पेशींची वाढही थांबविते. भाज्या, सलाद, आवळा, लिंबू, लिंब वर्गांची फळे, देशी गुलाबाच्या पाकळ्यात भरपूर असतेजीवनसत्व इ -वयोवर्धनाबरोबर आपल्या रोगप्रतिकारशक्ती यंत्रणेला जे हार्मोन नष्ट करते त्याला हे जीवनसत्व नेस्तनाबूत करते. गव्हांकुरात हे सर्वात अधिक असते. तेलबिया, घाणीचे तेल, हिरव्या पालेभाज्या अंकुरित कडधान्यात, विड्याच्या पानात हे भरपूर असते.

लोह- लाल तसेच सफेद रक्तकण बनायला लोह मदत करते. याच्या कमतरतेमुळे विषाणू व जंतूंचा उपसर्ग होऊ शकतो. हे हिरव्या पालेभाज्या नाचणी, अळीव, खजूर, मनुका, बीट, जोडीला लिंबू, लोखंडी कढई, तवे, वळ्यांचा वापर यातून हे जीवनसत्व मिळतेझिंक-हे क्षार शयरस आणि अँटीजेनला प्रतिकार करते. हे लाल भोपळा, खरबूज, टरबुजाच्या बियात, सर्व साबूत धान्य, कडधान्यात भरपूर असते. हे सर्व नऊ घटक आणि इतरही घटक मिळून दररोज ४० अन्नघटक पोटात जायलाच हवेत, तरच रोगांना दूर ठेवून दीर्घायुषी राहता येईल.

प्रमोद पाठक.